Words words words

Były próbki tłumaczeń polskich, czas na inne języki, które znam. I chodzi tu o znajomość choćby bierną (w językach taka jest możliwa). Wbrew pozorom zatem nie skończy się na angielskim :-), choć od niego zacznę. Dysponuję ośmioma egzemplarzami po angielsku, w tym mieszczą się cztery tłumaczenia.


Zacznijmy jednak od oryginału francuskiego, który brzmi tak:
"Voici mon secret. Il est très simple : on ne voit bien qu’avec le cœur. L’essentiel est invisible pour les yeux."

Co na to Brytyjczycy? Bardzo proszę:

Irene Testot-Ferry:

 "Now here is my secret. It is very simple. It is only with one's heart that one can see clearly. What is essential is invisible to the eye".

Katherine Woods:

"And now here is my secret, a very simple secret: It is only with the heart that one can see rightly; what is essential is invisible to the eye".

T.V.F. Cuffe:

"Now here is my secret, very simple: you can only see things clearly with your heart. What is essential is invisible to the eye."

Richard Howard:

"Here is my secret. It's quite simple: One sees clearly only with the heart. Anything essential is invisible to the eyes."

W języku łacińskim brzmi pięknie i mądrze, jak to w łacinie (tłumaczył Augusto Haury):

„Quod ce teras celavi, hoc Est; Est autem simplicissimuum: animo tantum bene cernimus. Quae plurimi sunt, oculis cerni non possunt.”

Natomiast po niemiecku, w tłumaczeniu Grete i Josefa Leitgeb brzmi to tak:

 „Hier mein Geheimnis. Es ist ganz finfach: Man sieht nur mit dem Herzen Gut. Das Wesentliche ist für die Augen unsichtbar.“

Z kolej śpiewny rosyjski w tłumaczeniu Норы Галь przekonuje nas, że:

„Вот мой секрет, он оченъ прост: зорко одно лишь сердце. Самого лавного глазами не увидишь.”

Przy okazji: to mój najnowszy nabytek. Wyszukałam nie ruszając się z miejsca :-)

A hiszpański (w przekładzie Bonifacio del Carril) ujął to następująco:

„He aquí mi sekreto. Es muy simple: no se puede ver bien, sólo con el corazón. Lo esential es invisible a los ojos.”

Nasi południowi sąsiedzi, Czesi, ujęli to zaś tak (słowami Zdeňki Stavinohovej):

„Tady je to mé tajemství, úplně prostinké: správně vidíme  jen srdcem. Co je důležité, je oěím neviditelné.”

Na to Włosi, za pomocą swojego przedstawiciela Nini Bompiani Bregoli ripostują:

„Ecco il Mio segreto. É molto semplice: non si veole bene che col cuore.  L’essenziale è invisibile agli occhi.”

I wreszcie puenta chorwacka, w ujęciu Ivana Kušana:

„Slušaj Moju tajnu. Vrlo  je jednostajna: samo Se sercem dobro vidi. Ono bitno nevidijivo je očima.” 

Pięknie, prawda? W każdym języku wyczuwam nacisk na co innego. Potwierdzałoby to zatem hipotezę relatywizmu językowego Sapira – Whorfa z 1930r., zgodnie z którą używany język wpływa w mniejszym lub większym stopniu na sposób myślenia.

Mnie najbardziej podoba się ta "esencjonalność", zwłaszcza w języku angielskim. Od razu przypomina mi się dzieciństwo, esencja herbaciana w kamionkowym czajniczku oraz to, co najważniejsze czyli czas z rodziną, dom i bezpieczeństwo.

Moje "ujęcie" (niekoniecznie tłumaczenie polskie) brzmiałoby zatem tak:

"Oto moja tajemnica, jest prosta: sedno poznaje się tylko sercem. To, co najistotniejsze (esencja) jest nieosiągalne dla oczu."